Լևոն Տեր-Պետրոսյան. պետականամետն ընդդեմ հակամարտող կողմի
Նմանատիպ
ԵՐԵՎԱՆ, 6 ՀՈՒՆԻՍԻ, Times.am: Չկա ավելի պատվաբեր կարգավիճակ, քան նախկին նախագահ լինելը: Այդ կարգավիճակը թույլ է տալիս ընթացիկ իրողություններին պատմական դիտանկյունից նայել և պետականության դիրքերից հասարակական համերաշխությանը նպաստող ծանր խոսք ասել: Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, ունենալով այդ կարգավիճակը, ցավոք, դարձել է ներքաղաքական հակամարտության կողմ: Նրա հայտարարությունները ոչ թե կորացնում և մեղմացնում են առկա սուր անկյունները, այլ ավելի են սրում դրանք:
Հեղափոխությունից հետո ՀԱԿ նախագահը հանդես է եկել թվով ինը հայտարարություններով, որոնցից միայն մեկն էր, որ Փաշինյանի շահերին հարմարեցված չէր (Բակո Սահակյանին աջակցելու կոչը): Մնացած բոլոր դեպքերում նա կա՛մ քննադատել է ընդդիմությանը, կա՛մ այնպիսի առաջարկներ է արել, որոնք բխել են օրվա իշխանության շահերից: Վերհիշենք Տեր-Պետրոսյանի հետհեղափոխական հայտարարությունները և հասկանանք դրանց տրամաբանությունը:
1. 10.05.2018- Տեր-Պետրոսյանը Փաշինյանի վարչապետ ընտրվելուց երկու օր անց կոչ է անում հնարավորինս շուտ անցկացնել արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ (1),
2. 14.05.2018- Տեր-Պետրոսյան հակադարձում է Վիգեն Սարգսյանի հայտարարությանը՝ նրան համարելով անգետ, իսկ Փաշինյանին՝ միանգամայն ճիշտ (2),
3. 17.05.2018- Տեր-Պետրոսյանը կոչ է անում հեղափոխությունից ոգևորված մարդկանց դադարեցնել բողոքի ակցիաները (3),
4. 03.06.2018- Տեր-Պետրոսյանը կոչ է անում միայնակ չթողնել Բակո սահակյանին, քանի որ այն, ինչ ընդունելի է Հայաստանի, կործանարար կարող է լինել Արցախում (4),
5. 04.02.2019- Տեր-Պետրոսյանը երկու սովետական անեկդոտ է հիշում օրհներգը փոխելու շուրջ բանավեճի առիթով (5),
6. 16.02.2019- Տեր-Պետրոսյանը խնդրում է «Իլուրի» խմբագրությանը արտատպել 1in.am-ում հրապարակված «Քոչարյանը պետք է դուրս մղվի ներքաղաքական օրակարգից» հոդվածը (6),
7. 23.02.2019- Տեր-Պետրոսյանը հերքում է իր և Փաշինյանի ինտենսիվ շփումների մասին լուրերը (7),
8. 07.04.2020- Տեր-Պետրոսյանը հայտարարում է, որ պատերազմի մեջ գտնվող իշխանության նկատմամբ ընդդիմությունը թիկունքից հարվածում է: Առաջարկում է դադարեցնել հրապարակային քննադատությունը, իսկ որպես փոխադարձ քայլ՝ սառեցնել Ապրիլյանի հանձանժողովի գործողությունը (8):
Ինչպես տեսնում եք, կա որոշակի տրամաբանություն: Տեր-Պետրոսյանը ակտիվություն է դրսևորում այն ժամանակ, երբ Փաշինյանի իշխանությանը որոշակի վտանգ է սպառնում, և հավելյալ օգնության կարիք կա: Նման իրավիճակ առկա էր հետհեղափոխական ամիսներին, նման իրավիճակ առկա է համավարակային այս օրերին:
Այսօր էլ առաջին նախագահը հայտարարել է, որ այս պատերազմական իրավիճակում «ով պայքարում է իշխանության դեմ, կամա թե ակամա դավաճանում է ազգին»: Նա չի հիշատակել է, թե վերջին երկու ամիսներին քանի խնդրահարույց օրենք է ԱԺ հասել, որոնք ուղղակիորեն թիրախավորում են ընդդիմությանը (ապօրինի գույքի մասին օրենք, ՍԴ-ի կազմը ԱԺ-ով փոխելու նախաձեռնություն և այլն): Նա չի նշում, որ այս պատերազմական ընթացքը պատճառ չի դարձել, որ իշխանությունը դադարեցնի քրեական գործերի և կալանավորումների տարափը: Այսինքն, իշխանությունը չի մոռացել ներքաղաքական պայքարի մասին, սակայն ընդդիմության պայքարը որակվում է իբրև «դավաճանություն»:
«Ներքաղաքական զինադադարի» գաղափարը իհարկե գրավիչ է, սակայն ներքաղաքական պայքարի առկայությունը չի կարելի դավաճանություն որակել: Օրինակ, 1992-ի պատերազմական ամռանը ընդդիմությունը ամենօրյա ցույցեր ու հանրահավաքներ էր կազմակերպում Երևանի կենտրոնում, բայց դա դավաճանություն չէր: 2008թ-ին, երբ Սերժ Սարգսյանը փորձում էր Թուրքիայի հետ բանակցություններ վարել, Դաշնակցություն փողոցային պայքար էին վարում, սակայն դա դավաճանություն չէր: Այս օրերին, օրինակ, ԱՄՆ-ում կորոնավիրուսային ճգնաժամ է, սակայն ներքաղաքական պայքարը շարունակվում է ամենաօրյա ցույցերով: Ուստի միայն քաղաքականապես գերմոտիվացված պատմական գիտությունների դոկտորը կարող է նման որակումներ հնչեցնել:
«Ներքաղաքական զինադադարի» գաղափարը գրավիչ է, բայց այն պետք է նախաձեռնի ուժեղ կողմը՝ իշխանությունը, այլ ոչ թե ընդդիմությունը: Իսկ որպես միջնորդ պետք է հանդես գա հեղինակություն վայելով այնպիսի մարդ, ով հակամարտության կողմ չի հանդիսանում:
Դավիթ ՄԱԹԵՎՈՍՅԱՆ
Հղումներ՝
- Լևոն Տեր-Պետրոսյան. Անհրաժեշտ պարզաբանում, https://www.ilur.am/news/view/68068.html
- Լևոն Տեր-Պետրոսյան. Փաշինյանն այս հարցում միանգամայն ճիշտ է, իսկ Վիգեն Սարգսյանը բացարձակ անգետ, https://www.ilur.am/news/view/68122.html
- Լևոն Տեր-Պետրոսյան. Պետականությանն սպառնացող վտանգավոր իրավիճակ https://www.ilur.am/news/view/68171.html
- Լևոն Տեր-Պետրոսյան. Լավատեսական ահազանգ, https://www.ilur.am/news/view/68504.html
- Լևոն Տեր-Պետրոսյանը՝ Հայաստանի օրհներգը փոխելու շուրջ ընթացող բանավեճի մասին, https://www.ilur.am/news/view/73316.html
- Լևոն Տեր-Պետրոսյան. Իլուրի խմբագրությանը, https://www.ilur.am/news/view/73570.html
- Լեւոն Տեր-Պետրոսյան. Իմ եւ Նիկոլ Փաշինյանի հարաբերությունների մասին, https://www.ilur.am/news/view/73725.html
- Լեւոն Տեր-Պետրոսյան. Պատերազմական վիճակի թելադրանքով, http://www.ilur.am/news/view/81307.html