Քաղաքական համակարգի բացերից օգտվում է և իշխանությունը, և ընդդիմությունը. Խոսրով Հարությունյան

Ընտրական նոր օրենսգրքով  փորձ է արվում կանխել  ընտրատեղամասերի պատերի ներսի արմատացած  օրինախախտումները՝ կրկնաքվեարկություն, մեկ այլ անձի փոխարեն  ընտրություն, «կարուսելի»  մեխանիզմ  և այլն, սրանք անշուշտ պետք է վերացնել, բայց միաժամանակ  քաղաքական կամք պետք է դրսևորել տեղամասից դուրս ոչ օրինական, չգրված օրենքներից  դուրս գործողությունների բացառման ուղղությամբ՝ ընտրակաշառք, վարչական  ռեսուրսի  կիրառում,  չարաշահում…Պետք է հասարակությանն այլ  մշակույթի սովորեցնել: ՀՀԿ խմբակցության պատգամավոր Խոսրով Հարությունյանը Times.am- ի հետ  համաձայն է, բայց նման քաղաքական կամք նաև ընդդիմությունը պետք է դրսևորի:

-Ճիշտ եք ասում՝ տեղամասերից դուրս այդ ամենը բացառապես պայմանավորված է մեր իրավագիտակցությամբ, քաղաքացիական պատասխանատվությամբ և քաղաքական  մշակույթով: Ցավոք սրտի, այստեղ ԸՕ-ով  ինչ էլ գրենք՝  չի աշխատելու, եկեք  ռեալ լինենք: Երբևէ չի ասվել, թե խրախուսենք ընտրակաշառքը, ավելին, քննադատել ենք,  բայց  այն իսպառ չի վերացել  և  առաջիկա տարիներին դեռ այդ խնդիրն ունենալու ենք՝  մինչև յուրաքանչյուր քաղաքացի հասկանա, որ մի քանի հազարով  իր   ձայնը   վաճառելով  իր ապագան  է վաճառում:

–Իշխանություններն ոչինչ չեն անում, որ այս հարցում  հասարակությունը փոխի իր  արժեհամակարգը:

-Կներեք, իսկ  ընդդիմությունը կաշառք չի՞ բաժանում,   փաստեր կբերեմ ընդդիմության ընտրակաշառքներից: Մենակ իշխանության մասին եք խոսում: Եկեք ասենք, որ երկու կողմում  էլ…կապ չունի՝ շատ են բաժանում, թե քիչ: Եկեք  ասենք, որ քաղաքական մշակույթ  ձևավորելու  պատասխանատվություն ունի և ընդդիմությունը, և  իշխանությունը: Սա  կընդունեմ՝ բայց որ  ասում եք, թե  իշխանությունը ոչիչնչ  չի անում,  ես էլ ասում եմ՝ ընդդիմությունն էլ ոչինչ չի անում: Ավելին, իշխանությունները գնացին  բռնեցին կաշառքի վրա,   ընդդիմությունը ոչինչ  չի անում: Իմ խնդիրը սա է՝  եկեք անեք այնպես, որ հասարակական պահանջ լինի քաղաքական պատասխանատվության հարցում ընդհանրապես,  ոչ թե տարբերություն դրվի իշխանության և ընդդիմության միջև, անշուշտ, հավասար պայմաններում անգամ իշխանության պատասխանատվությունը  մեծ է,  բայց այնպես չի, որ մեկը պատասխանատու է, մյուսը՝ ոչ:

-Իսկ ի՞նչ է արվելու, որ  հաջորդ  խորհրդարանում  հայտնվեն օրենք գրողները միայն կամ չհայտնվեն չգրողները, ՀՀԿ խմբակցությունում գիտենք չէ՞, որ այդպիսիք  քիչ չեն: 

-Օրենք գրելուց հեռուների ցուցակը տա՞մ ըստ խմբակցությունների:

-Կոնկրետ դեպքում հարցը վերաբերում է Ձեզ՝ ՀՀԿ-ն ինչ է անելու, որ խմբակցությունը լինի որակապես ավելի լավը, ընդդիմության անելիքներից ըննդիմությունից պետք է հարցնել՝ յուրաքանչյուրին իր մասով:

–Սա քաղաքական համակարգի բացն է, որից օգտվում է և ընդդիմությունը,  և իշխանությունը, ռեալ լինենք: Կարծում եմ, որ մենք աստիճանաբար գնում ենք այդ երևույթն արմատախիլ անելու ճանապարհով, կամաց-կամաց եմ ասում, որովհետև նոր համակարգ ենք ներդնելու, որով հնարավորություն է տրվում քաղաքացուն իր նախապատվությունը  տալ թաղային հեղինակությանը կամ  կայացած քաղաքական գործչի:

-Մենք նոր խոսեցինք, որ հասարակության ընտրական արժեհամակարգը պիտի փոխվի, այսինքն՝ դեռ պիտի լինի այս գիտակցումը:

-Է՜, ախր որ գիտակցում չունի իր համար մեկ է, թե ով կլինի: Ինչևէ, ժամանակը ցույց կտա, ես խորապես համոզված եմ, որ ձեր նշած անձանց թվաքանակը նոր ԱԺ-ում  քիչ է լինելու՝ ելնելով սահմանվելիք խիստ չափորոշիչներից: Բացառել չեմ կարող, բայց որ նրանց թիվն էապես կկրճատվի, չեմ կասկածում:

-Օրերս Պետդուման  առաջին  ընթերցմամբ ընդունեց օրինագիծ, որով սիստեմատիկ կերպով իրենց պարտականությունները չկատարող  պատգամավորներից մանդատները հետ են  վերցնելու: Մեզ մոտ հետկանչի ինստիտուտ չի՞ կարող  որպես «զսպաշապիկ» ծառայել:

-Պետք է զգույշ լինել. պատգամավորին հնարավորություն են տալիս իր ընկերոջ նկատմամբ  դատավորի կեցվածք ընդունել: Ռուսական խորհրդարանա-ընտրական պրակտիկան լավագույնը  չէ, որին մենք պիտի հետևենք, մենք պիտի գնանք այլ ճանապարհով, այն է՝ ոչ թե հետ ուղարկենք պատգամավորին, այլ  այնպես անենք, որ իրենց  հայտնվելը խորհրդարանում  հենց  իրենց իսկ հետաքրքիր չլինի: Սա ավելի ինստիտուցիոնալ է,  քան գան ու  ես հետ ուղարկեմ: Անիմաստ խնդիրներ կառաջանան:

Մարիամ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆ